Świat kawy jest znacznie bogatszy, niż mogłoby się wydawać na pierwszy rzut oka. Choć ekspres do kawy to w wielu domach podstawowe narzędzie parzenia, coraz więcej miłośników kawy sięga także po inne metody – mniej oczywiste, ale niezwykle satysfakcjonujące. French press, kawiarka, Chemex czy Aeropress to sposoby, które pozwalają odkryć nowe aromaty, zmienić intensywność naparu, a nawet kontrolować ilość kofeiny w filiżance.

Jeśli szukasz czegoś więcej niż codzienne espresso i zależy Ci na tym, by wydobyć najlepszy smak z ulubionych ziaren – ten przewodnik jest dla Ciebie. Niezależnie od tego, czy jesteś początkującym kawoszem, czy już od dawna zgłębiasz kawowy świat – alternatywne metody parzenia mogą zaskoczyć Cię prostotą i efektami.

Jak parzyć kawę? Nie tylko ekspres ciśnieniowy i przelewowy

Dobrze dobrany ekspres ciśnieniowy czy przelewowy to świetna baza do codziennego rytuału parzenia kawy – gwarantuje wygodę, powtarzalność i doskonały smak. Ale jeśli lubisz eksperymentować i chcesz lepiej dopasować smak kawy do swoich preferencji, warto poznać również inne sposoby zaparzania kawy. Każda metoda – od kawiarki, przez Chemex, aż po Aeropress – pozwala odkryć w tych samych ziarnach kawy zupełnie inne nuty aromatyczne.

To, co łączy wszystkie metody, to jedno: świeżo mielona kawa robi ogromną różnicę. Niezależnie od tego, czy kawę parzysz w ekspresie, dripie czy french pressie, potrzebujesz młynka, który pozwoli dobrać odpowiednią grubość mielenia do konkretnego sposobu przygotowania.  My polecamy Ci elektryczny, metalowy młynek żarnowy Yoer Mulino – precyzyjny, wygodny i stworzony z myślą o tych, którzy chcą wydobyć z kawy to, co najlepsze.

Więcej na temat wyboru odpowiedniego młynka do kawy przeczytasz tutaj: Jaki elektryczny młynek do kawy wybrać?

Ale która metoda parzenia kawy jest najlepsza? Jaką wybrać? Wszystko zależy od tego, czy wolisz szybką i intensywną kawę, czy może napar przygotowywany nieco wolniej, z dłuższym czasem parzenia i wyraźną klarownością smaku. French press, kawiarka, Aeropress, Chemex – świat alternatywnych metod jest naprawdę bogaty i pełen możliwości. W kolejnych akapitach przyjrzymy się im bliżej, by pomóc Ci znaleźć ten sposób parzenia, który najlepiej odpowiada Twoim oczekiwaniom – i Twoim ziarnom.

Kawiarka

Kawiarka niejedno ma imię - jest nazywana również kupresem, kafetierką, makinetką lub mokką. Została zaprojektowana w 1933 roku przez Alfonso Bialettiego i od tego czasu stała się ikoną włoskiej kultury picia kawy, obecną niemal w każdym domu. Kawiarka to niewielki czajniczek ciśnieniowy, który stawia się bezpośrednio na kuchence – woda z dolnego zbiornika pod wpływem ciśnienia pary przemieszcza się przez zmieloną kawę, trafiając do górnej części jako gotowy, aromatyczny napar. Współczesne modele bez problemu działają na kuchenkach gazowych, elektrycznych, a nawet indukcyjnych.

Pozwala przygotować intensywny napar zbliżony do espresso – mocny, aromatyczny i idealny do picia solo lub z mlekiem. Kawa z kawiarki może okazać się świetną alternatywą dla ekspresu ciśnieniowego, dla wielu osób stanowiąc najlepszy kompromis między jakością a prostotą przygotowania. W zależności od wielkości kawiarki możesz przygotować od jednej do 3-4 filiżanek kawy jednocześnie. 

1. Wlej wodę do dolnego zbiornika – do poziomu zaworu bezpieczeństwa (nie przekraczaj go).
2. Wsyp średnio zmieloną kawę do sitka – bez ubijania i bez dociskania.
3. Zamknij kawiarkę, dokładnie skręcając dolną i górną część.
4. Postaw urządzenie na kuchence – na średnim ogniu, najlepiej z otwartą pokrywką (by obserwować proces).
5. Poczekaj, aż kawa zacznie się przelewać do górnego zbiornika – usłyszysz charakterystyczne bulgotanie i syk pary.
6. Zdejmij kawiarkę z ognia - natychmiast po zakończeniu parzenia, zanim zacznie się przypalanie resztek wody.
7. Przelej do filiżanki i ciesz się chwilą – z mlekiem, cukrem lub zupełnie bez dodatków.

French press

French press, czyli zaparzacz tłokowy, to jedna z najbardziej lubianych metod parzenia kawy w domu – i trudno się dziwić. Wystarczy specjalny szklany dzbanek z tłokiem, dobre ziarna i kilka minut, by uzyskać intensywny, aromatyczny napar bez fusów i bez użycia prądu. Choć historia jego powstania budzi spory, nazwa „french press” nawiązuje do Francji, gdzie zaparzacz ten został po raz pierwszy opatentowany – i właśnie stamtąd wyruszył na podbój domowych kuchni na całym świecie.

Może zainteresuje Cię również: Kawa z ekspresu przelewowego — jak zaparzyć idealną kawę w ekspresie przelewowym?

Parzenie kawy we french pressie daje pełną kontrolę nad procesem – od ilości kawy, przez czas parzenia, aż po samo podanie. Do przygotowania jednej filiżanki wystarczy około 6–7 gramów średnio lub grubo mielonej kawy na 100 ml wody. Jeśli parzysz więcej – po prostu przemnóż proporcje. Po wsypaniu kawy do dzbanka i zalaniu jej gorącą wodą (w temperaturze ok. 90–96°C), należy odczekać 4 minuty, a następnie powoli docisnąć tłok. Sitko oddzieli fusy od naparu, a Ty możesz od razu przelać kawę do filiżanek.

1. Podgrzej dzbanek – wlej do szklanego dzbanka gorącą wodę, aby go ogrzać i utrzymać temperaturę naparu. Wylej wodę tuż przed parzeniem.
2. Wsyp zmieloną kawę do dzbanka.
3. Zalej gorącą wodą – woda powinna mieć temperaturę około 90–96°C. Zalej kawę równomiernie i delikatnie zamieszaj.
4. Przykryj pokrywką – nałóż tłok, ale jeszcze go nie dociskaj. Pozostaw zaparzacz na około 4 minuty.
5. Powoli dociśnij tłok – po upływie czasu delikatnie i równomiernie wciśnij tłok aż do samego dna dzbanka.
6. Przelej do filiżanek i podawaj od razu.

Aeropress

Aeropress to niepozorne, ale wyjątkowo skuteczne urządzenie do parzenia kawy, które pokochali zarówno domowi kawosze, jak i profesjonaliści z najlepszych kawiarni. Lekki, kompaktowy, łatwy w obsłudze – sprawdzi się w kuchni, biurze, a nawet w podróży. Jego największą zaletą jest czysty, intensywny smak naparu oraz możliwość eksperymentowania z proporcjami, czasem i techniką.

Aeropress wykorzystuje delikatne ciśnienie, wytwarzane ręcznie podczas przeciskania kawy przez papierowy filtr. Dzięki temu napar jest pozbawiony fusów i wyjątkowo klarowny – z nutami, które trudno uzyskać innymi metodami. Co ciekawe, Aeropress został wynaleziony stosunkowo niedawno – w 2005 roku, przez Alana Adlera, amerykańskiego inżyniera i… twórcę popularnego frisbee. Szukał on metody na zaparzenie jednej filiżanki kawy, która będzie jednocześnie szybka, wydajna i pozbawiona goryczy.

1. Przygotuj filtr – umieść papierowy filtr w sitku Aeropressa i przepłucz go gorącą wodą.
2. Zamontuj sitko i postaw Aeropress bezpośrednio na kubku lub dzbanku, tłok zostaw osobno.
3. Wsyp zmieloną kawę – użyj około 15–18 g kawy mielonej nieco drobniej niż do dripa.
4. Zalej gorącą wodą – powoli, równomiernie wlej ok. 200–220 ml wody o temperaturze 85–92°C.
5. Zamieszaj napar – najlepiej plastikowym mieszadełkiem lub łyżką. Wystarczy 10–15 sekund, by dokładnie wymieszać zmieloną kawę z wodą.
6. Załóż tłok – delikatnie go wsadź, ale jeszcze nie dociskaj. Odczekaj 30–60 sekund, w zależności od tego, jak intensywny smak lubisz.
7. Powoli przeciskaj tłok – z wyczuciem, bez szarpania. Proces powinien trwać ok. 20–30 sekund. Gdy usłyszysz „syk powietrza” – kawa gotowa!

Chemex

Chemex to coś więcej niż tylko sposób parzenia kawy – to połączenie funkcjonalności z eleganckim designem. Szklany dzbanek w kształcie klepsydry z drewnianym kołnierzem wygląda jak eksponat z muzeum designu. Opatentowany w 1941 roku przez niemieckiego chemika Petera Schlumbohma, Chemex powstał z zamiłowania do prostoty i naukowej precyzji. Jego nazwa nawiązuje do firmy założonej przez wynalazcę urządzenia Chemex Corporation. Dzbanek Chemexa przypomina laboratoryjną kolbę stożkową, a cały proces parzenia jest niemal jak naukowy rytuał.

Urządzenie miało być proste, eleganckie i funkcjonalne – jak dobrze zaprojektowane narzędzie badawcze. Chociaż proces może przypominac nieco parzenie kawy w ekspresie przelewowym, uzyskana w Chemexie kawa jest jeszcze łagodniejsza. Grubsze, specjalne filtry papierowe zatrzymują więcej olejków i drobin, dzięki czemu napar jest wyjątkowo klarowny, lekki i delikatny w smaku. To doskonały wybór dla osób, które cenią subtelność, balans i chwilę spokoju o poranku.

1. Złóż filtr i umieść go w dzbanku – filtr Chemexa ma charakterystyczny kształt. Złóż go w stożek i ułóż tak, by potrójna ścianka znajdowała się od strony wylewki dzbanka. To zapewni stabilność i odpowiedni przepływ.
2. Przepłucz filtr gorącą wodą – to ważny krok, który usuwa papierowy posmak i nagrzewa naczynie. Wylej wodę z dzbanka przed wsypaniem kawy.
3. Wsyp kawę – użyj średnio-grubo zmielonych ziaren, w proporcji ok. 6 g kawy na każde 100 ml wody. Na większy dzbanek (np. 500 ml) wystarczy około 30 g kawy.
4. Zalej niewielką ilością wody – zacznij od tzw. bloomingu – wlej 50–60 ml gorącej wody (92–96°C), tylko tyle, by zwilżyć całą kawę. Odczekaj ok. 30–45 sekund – to pozwala uwolnić dwutlenek węgla i przygotować kawę do dalszej ekstrakcji.
5. Powoli dolewaj wodę małymi porcjami – wlej pozostałą wodę (do wybranej objętości) okrężnymi ruchami, równomiernie, nie spiesz się. Cały proces powinien zająć 3–4 minuty.
6. Zdejmij filtr i zamieszaj napar – po zakończeniu parzenia usuń filtr z fusami, a napar delikatnie zamieszaj w dzbanku, by wyrównać smak.
7. Serwuj od razu – przelej do filiżanek i delektuj się łagodną, klarowną kawą. To idealna metoda na spokojny poranek albo popołudniowy reset.

Drip - jak zaparzyć kawę w dripperze?

Drip, czyli kawa przelewowa z użyciem drippera, to jedna z najczystszych i najbardziej harmonijnych metod parzenia. Choć narzędzie wygląda niepozornie – plastikowy, ceramiczny lub szklany stożek ustawiony na filiżance lub dzbanku – pozwala wydobyć z kawy zaskakującą głębię smaku, bez fusów i bez goryczy.

Ta metoda idealnie sprawdza się, gdy chcesz wypić coś lekkiego, aromatycznego i bardziej „herbacianego” w strukturze. Kawa z dripa jest klarowna, delikatna i świetnie oddaje nuty owocowe lub kwiatowe zawarte w ziarnach. To metoda ceniona przez fanów kaw specialty i tych, którzy lubią mieć kontrolę nad każdym etapem przygotowania naparu.

1. Umieść filtr w dripperze – włóż papierowy filtr do stożka. Postaw dripper na filiżance lub dzbanku.
2. Przepłucz filtr gorącą wodą – to ważne, by pozbyć się papierowego posmaku i ogrzać naczynie. Wylej wodę z dzbanka przed dalszym parzeniem.
3. Wsyp kawę – użyj 15–18 g średnio zmielonej kawy (grubość porównywalna do cukru stołowego), najlepiej świeżo zmielonej tuż przed parzeniem.
4. Zacznij od bloomingu – powoli wlej ok. 30–50 ml wody o temperaturze 92–96°C, tylko tyle, by dokładnie zwilżyć całą kawę. Odczekaj 30–40 sekund.
5. Powoli dolej resztę wody – całość powinna wynosić ok. 250–270 ml. Lej wodę okrężnym ruchem – od środka na zewnątrz – starając się nie dotykać filtrów. Wlewaj partiami, cierpliwie, przez około 2–3 minuty.
6. Pozwól kawie spłynąć – gdy woda całkowicie przeleje się przez kawę, zdejmij dripper i podaj napar od razu.

Tradycyjne czy alternatywne metody parzenia kawy - co lepsze?

A więc co lepsze - tradycyjne czy alternatywne metody parzenia kawy? Nie ma jednej dobrej odpowiedzi – wszystko zależy od tego, czego oczekujesz od filiżanki swojego ulubionego napoju. Jeśli liczy się dla Ciebie wygoda i powtarzalność, kawa z ekspresu – ciśnieniowego lub ekspresu przelewowego – będzie doskonałym wyborem. Te urządzenia świetnie sprawdzają się na co dzień, szczególnie gdy chcesz cieszyć się ulubionym smakiem bez zbędnych przygotowań.

Z kolei alternatywne metody parzenia, takie jak kawiarka, Chemex czy French press, pozwalają na większą kontrolę nad procesem i często oferują zupełnie inne doznania smakowe. Właściwie dobrana technika, czas zaparzania czy grubość mielenia mogą całkowicie odmienić smak i aromat kawy – nawet jeśli używasz tych samych ziaren.

Dlatego warto testować różne metody, szukać swojej ulubionej i dopasowywać je do okazji, nastroju czy pory dnia. W końcu każda filiżanka to nie tylko zastrzyk kofeiny, ale przede wszystkim mała przyjemność, którą możesz celebrować dokładnie tak, jak lubisz.