Jak długo działa kawa?

 
10.11.2022
Doradca Yoer
 
8 minut czytania | Redaktor Naczelny Adrian Kazer
Kawa jest bardzo popularnym napojem, który można znaleźć w wielu miejscach na świecie. Jest ona znana ze swoich wyjątkowych, pobudzających właściwości, które pomagają nam się rozjaśnić umysł i być bardziej czujnym. Jest niezwykle pomocna, zwłaszcza podczas pracy, która wymaga od nas skupienia się.
 
Jednak należy zastanowić się, jak długo działa kawa na nasz organizm? Ile kofeiny ma kawa? Która kawa ma w sobie więcej kofeiny? Rozpuszczalna czy parzona? Czy kofeina jest szkodliwa? Na te i podobne pytania uzyskasz odpowiedź z naszego dzisiejszego artykułu.

Co to kofeina?

 
Kofeina to:
  • organiczny związek chemiczny,
  • środek psychoaktywny z grupy stymulantów,
  • dodatek do wielu produktów energetyzujących.
Kofeina podana w odpowiednich ilościach może poprawić Twoją koncentrację i samopoczucie. Napoje pobudzające są naszym stałym kompanem, zwłaszcza gdy nad czymś intensywnie pracujemy i potrzebujemy skupienia się.
 
Kofeina potrafi wyostrzyć nasze zmysły. Dzięki temu nasze trudne obowiązki lub dłuższe kierowanie samochodem staje się prostsze. Należy jednak pamiętać aby jej nie przedawkować, zwłaszcza jeśli chodzi o kofeinę, jaka jest zawarta w napojach energetyzujących.

 

brązowy-kubek-z-kawą-pobudzenie-działanie-kawy-jak-długo-działa-kawa-kofeina

 

Kofeina może być także nazywana:
  • teiną — kiedy jej źródłem jest herbata,
  • guaraniną — kiedy jej źródłem jest guarana,
  • mateiną — kiedy jej źródłem jest yerba mate.
Kofeinę wykorzystuje się do wielu produktów, do których zaliczyć można:
    • kawę — przeważnie w pojedynczej filiżance, o pojemności 200 ml, możesz spotkać od 30 do nawet 200 mg kofeiny. Oczywiście wszystko zależy od mocy i rodzaju parzonych ziaren kawy.
    • herbatę — najczęściej w 200 ml kubku jest od 15 do 90 mg teiny.
    • kakao — tutaj kofeiny jest najmniej, bo jest jej jedynie od 3,5 do 8 mg.
    • czekoladę — w swojej ulubionej tabliczce czekolady możesz znaleźć od 15 do 90 mg kofeiny.
    • napoje gazowane — w napojach typu cola najczęściej jest od 9 do 15 mg kofeiny.
    • napoje energetyzujące — w około 250 ml napoju pobudzającego może być od 60 do 85 mg kofeiny.

 

kawy-z-mlekiem-ciasteczka-cappuccino-działanie-kawy-pobudzenie-aranżacja-kofeina

Od czego zależy ilość kofeiny w kawie?

 
Na początku warto zastanowić się nad tym, ile kofeiny ma kawa? Jest to dość złożone pytanie, ponieważ wartość ta zależy od kilku podstawowych czynników:
  • rodzaju ziarna — okazuje się, że każdy rodzaj ziarna ma w sobie inny poziom kofeiny. Nie chodzi tutaj tylko o kategoryzację ziaren typu arabika, robusta czy liberika. Nawet wśród jednego rodzaju, np. arabiki występują różnice w poziomie kofeiny.
  • palenia — ziarna kawy im bardziej są palone tym mają mocniejszy smak i aromat, jednak mają mniejszą zawartość kofeiny. Z kolei ziarna lekko palone mają delikatny smak, ale o wiele większą zawartość kofeiny.
  • sposób parzenia kawy — kawa inaczej smakuje, jeśli jest przygotowywana w ekspresie ciśnieniowym, przelewowym, automatycznym, czy po prostu tradycyjnie zalana wrzątkiem.
  • objętości naczynia — oczywiste jest to, że ilość kofeiny uzależnia się także od wielkości kubka, filiżanki czy szklanki, w której postanawiamy wypić aromatyczną kawę. Wszystko zależy od proporcji. Niekiedy zawartość kofeiny może oscylować na poziomie od 60 do 150 mg.
Z kolei mocne espresso najczęściej ma od 50 do 60 mg kofeiny, w 30-35 ml wody.
  • rodzaju kawy — to, jaki rodzaj kawy sobie przygotujesz ma także ogromne znaczenie. Pobudzające Espresso ma więcej zawartości kofeiny niż w przypadku delikatnego Caffé Latte. Wszystko to dzięki zawartości mleka.
Jeśli zależy Ci na kawie, która ma intensywny, wyrazisty smak i w kilka chwil ma postawić Cię na nogi, to warto sięgnąć po Espresso lub Ristretto.
 
Z kolei jeśli wolisz delektować się delikatnym smakiem tego gorącego napoju, to Caffé Latte, Cappuccino, Caffé Latte Macchiato, Caffé Mocha czy Caffé Frappe będzie idealne dla Ciebie.
 
Więcej na temat rodzajów kaw możesz przeczytać z naszego eksperckiego bloga: Rodzaje kaw z elektrycznego ekspresu do kawy – poznaj najpopularniejsze typy

 

kawa-czarna-w-słoiku-ziarna-kawy-kolba-przygotowywanie-kawy-kofeina

Jak długo działa kawa?

 
Po uwzględnieniu wszystkich zależności należy odpowiedzieć na pytanie, jak długo działa kawa? Kofeina w naszej codziennej kawie zaczyna działać już po około 10 minutach, ale największe stężenie we krwi uzyskuje między 30 a 60 minutą od momentu wypicia.
 
Ten stan największego stężenia może utrzymywać się nawet do 2 godzin. Z kolei stan lekkiego pobudzenia możesz odczuwać nawet do 4 godzin. Cały okres działania kofeiny w naszym ciele może utrzymywać się między 4 a 6 godzinami. Po tym czasie pozostaje mniej więcej połowa z całej dawki przyjętej przez nasz organizm kofeiny.
 
Oczywiście na każdy organizm kofeina działa nieco inaczej. Działanie tej substancji jest silnie uzależnione od nas samych. Dla jednej osoby wypicie całej jednej kawy jest zdecydowanie za dużo, gdzie inna osoba w ogóle nie odczuje jej działania.
 
Przeczytaj także: Jak przechowywać kawę ziarnistą w domu?

Ile kofeiny ma kawa rozpuszczalna?

 
Kawę rozpuszczalną tworzy się już w ówcześnie zaparzonej kawy. Dzięki metodzie liofilizacji, usuwana jest z niej woda. Metoda ta to inaczej proces suszenia przez zamrażanie. W ten sposób uzyskiwane są małe, delikatne granulki, czyli kawa rozpuszczalna, którą wystarczy zalać gorącą wodą.
 
Proces ten sprawia, że kawa rozpuszczalna traci część kofeiny, dlatego zawiera jej o wiele mniej niż w przypadku tradycyjnej, czarnej kawy. Według USDA – Departamentu Rolnictwa Stanów Zjednoczonych 2 g kawy rozpuszczalnej (jest to około 2 łyżeczki) zawiera 63 mg kofeiny.

 

niebieska-filiżanka-kawy-wlewanie-kawy-do-kubka-czarna-kawa-aromatyczna-kawa-kofeina

Kawa bez kofeiny, czy aby na pewno?

 
Kawę bezkofeinową uzyskuje się w procesie dekofeinizacji, czyli eliminowania kofeiny z jeszcze zielonych ziaren kawowych. Następnie są poddawane podobnej obróbce, która służy do przetwarzania tradycyjnej kawy z kofeiną.
 
Proces dekofeinizacji może odbywać się za pomocą:
  • organicznych rozpuszczalników, np. dichlorometanu czy octanu etylu,
  • wody,
  • dwutlenku węgla, koniecznie w stanie ciekłym lub nadkrytycznym.
Dwa pierwsze sposoby sprawiają, że kawa traci swój smak i aromat. Wykorzystanie dwutlenku węgla pozwala te właściwości zachować.
 
Procesy te są dość skomplikowane i złożone, jednak nie są w stanie zlikwidować 100% kofeiny z ziaren. Średniej wielkości kubek kawy może mieć jeszcze od 1 do 7 mg kofeiny. Na ogół około 250 ml kawy bez kofeiny ma 2 mg tego pobudzającego środka.  
 
Może Cię także zainteresować artykuł z naszego eksperckiego bloga: Jaka kawa do elektrycznego ekspresu do kawy?

 

kawa-ziarnista-kawa-świeżo-zmielona-kawa-w-kolorowym-kubku-jak-długo-działa-kawa-kofeina

Kawa bezkofeinowa – jak ją otrzymać?

 
Jak zostało wcześniej wspomniane, wyróżniamy 3 różne metody dekofeinizacji:
  • metoda tradycyjna — to proces, który polega na płukaniu ziaren za pomocą wody. Metoda ta jest skuteczna, lecz wtedy ziarna kawy pozbawione są wszelkich walorów smakowych i aromatycznych.
Płukanie wodą ziaren kawy jest najbardziej naturalnym i zdrowym procesem. Pomimo utraconego smaku i aromatu, skład tych ziaren pozostaje niezmieniony.
 
Problem, powiązany z utratą najważniejszych walorów kawy, producenci starają się rozwiązać. Dolewają na początku specjalny dodatek, dzięki któremu opłukane ziarna zachowują smak i zapach.
 
Na początku tego procesu należy namoczyć ziarna kawowe w gorącej wodzie. Musi to trwać tak długo, aż kofeina z nich całkowicie nie zniknie. Woda potem musi być przefiltrowywana przez specjalne do tego filtry węglowe, aby całkowicie pozbyć się kofeiny. Po tym procesie ziarna te przenosi się z powrotem do przefiltrowanej, bezkofeinowej wody. Dzięki temu ziarna chociaż w części odzyskują swój smak i zapach.

 

filiżanka-kawy-kobieta-pije-kawę-pracuje-na-laptopie

 

  • metoda chemiczna — wykorzystuje związki chemiczne, które producenci dodają do zielonych ziaren kawy. Na środki te działa para wodna, która sprawia, że wzrasta objętość ziaren. Dzięki temu o wiele łatwiej usunąć z nich kofeinę.
Potem kofeina jest usuwana przy pomocy ciśnienia i odpowiednich substancji chemicznych, doprowadzonych do bardzo wysokiej temperatury. Tak rozgrzana substancja likwiduje kofeinę, jaka jest zawarta w ziarnach.
 
Następnie substancje chemiczne, jakie zostały po usunięciu kofeiny z ziaren, zostają usuwane dzięki parze wodnej i suszeniu. W ten sposób powstaje kawa bezkofeinowa.
 
Metoda ta jest najbardziej popularna wśród producentów. Pomimo groźnej nazwy, nie musimy obawiać się o nasze zdrowie, ponieważ wykorzystywane do dekofeinizacji związki, przechodzą wiele testów, w szczególności żywieniowych.
  • metoda gazowa — wykorzystuje się do tego dwutlenek węgla i wysokie ciśnienie. Ciśnienie te sprawia, że dwutlenek węgla zaczyna utrzymywać się w stanie nadkrytycznym (to jest stan między cieczą, a gazem).
Tak opracowany dwutlenek węgla staje się rozpuszczalnikiem, który usuwa kofeinę z ziaren kawowych. Dzięki tej metodzie wielkość ziaren pozostaje bez zmian.

 

kawa-ziarnista-ziarna-kawy-w-białym-naczyniu-jak-długo-działa-kawa-kofeina

Czy kofeina jest szkodliwa?

 
Nie dla każdego działanie kofeiny jest w pełni bezpieczne. Dzieci, nastolatki oraz kobiety w ciąży powinni bezwzględnie unikać kofeiny. Dlaczego? Ponieważ kofeina silnie działa na młody organizm lub na płód.
 
Dzieci i nastolatkowie po kawie są dwa razy mocniej pobudzone. Przekłada się to na wysoką dekoncentrację, wysoką nerwowość, nadpobudliwość, a nawet problemy z zaśnięciem.
 
To samo dotyczy osób chorujących na nadciśnienie. Osoby te powinny bacznie obserwować swój organizm po wypiciu każdej ilości napojów z kofeiną. Dla takich osób najbezpieczniej ograniczyć spożywanie kawy do 1 lub 2 filiżanek na dobę.

Podziel się na social media